Στους δήμους ο φόρος ακινήτων

Ετσι θα χαρακτηριστεί τέλος και όχι φόρος, και θα συνεχίσει να επιβάλλεται μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος

Μόνο τυχαία δεν πρέπει να θεωρείται η αναφορά του έλληνα πρωθυπουργού ότι θα μπορούσε να περάσει στους δήμους η είσπραξη του νέου φόρου ακινήτων προκειμένου να καλύψουν με αυτόν τον τρόπο έσοδα που θα έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα. Μια ματιά στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2014 αποδεικνύει ότι οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης 1ου και 2ου βαθμού θα ενισχυθούν από το κράτος με 2.573 εκατ. ευρώ, ενώ πέραν των αποδόσεων αυτών θα ενισχυθούν και με ειδική επιχορήγηση ύψους 374 εκατ. ευρώ, δηλαδή συνολικά με 2,94 δισ. ευρώ.

Το ποσό αυτό ταυτίζεται με το ύψος των εσόδων που θέλει το υπουργείο Οικονομικών να βάλει στα δημόσια ταμεία από τη νέα φορολογία ακινήτων. Κατά συνέπεια, αντί να εισπράξει το ίδιο το κράτος τους φόρους και στη συνέχεια να τους αποδώσει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, θα μπορούσε πολύ απλά να αναθέσει στους δήμους την είσπραξη των φόρων ακινήτων και τα έσοδα αυτά να μπουν απευθείας στα δημοτικά ταμεία.

Η σκέψη του Πρωθυπουργού ίσως να βασίζεται και σε κάτι ακόμη. Μετά τις τελευταίες αντιδράσεις των βουλευτών τόσο της Νέας Δημοκρατίας όσο και του ΠαΣοΚ, αλλά και τις φωνές συνταγματολόγων ότι ο νέος φόρος σε πολλά σημεία του θεωρείται αντισυνταγματικός γιατί έχει πάρα πολλές ομοιότητες με το «χαράτσι» ακινήτων που εισπράττεται από τη ΔΕΗ, αν εισπράττεται από τους δήμους θα χαρακτηριστεί τέλος και όχι φόρος και θα μπορέσει να συνεχίσει να επιβάλλεται μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος.

Ξεπερνιούνται με αυτόν τον τρόπο οι «κόκκινες κάρτες» περί αντισυνταγματικότητας. Επίσης, καθιστά υπεύθυνους τους δήμους για την είσπραξή του και όσοι δήμοι δεν τον εισπράξουν δεν θα έχουν δικαίωμα να ζητήσουν έξτρα κεφάλαια από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Αλλωστε, έτσι όπως είναι διαμορφωμένο σήμερα το φορολογικό νομοσχέδιο για τα ακίνητα δεν ψηφίζεται μετά το «αντάρτικο» βουλευτών και των δύο κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση.

Οι βουλευτές του ΠαΣοΚ ζητούν την απόσυρση του νομοσχεδίου αν δεν αλλάξει, ο νέος φόρος να επιβάλλεται στο σύνολο της περιουσίας και όχι σε κάθε ακίνητο χωριστά, να υπάρχει αφορολόγητο (π.χ. 50.000 ευρώ) και να υπάρχουν ουσιαστικές εξαιρέσεις για ανέργους, ανάπηρους και ευπαθείς ομάδες

Από τη μεριά τους οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας ζητούν να μη φορολογούνται τα αγροτεμάχια που καλλιεργούνται από αγρότες, να μην υπερφορολογούνται τα οικόπεδα, να υπάρχει δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών και, αν δεν βρεθεί λύση, να συνεχίσει να επιβάλλεται το «χαράτσι» μέσω της ΔΕΗ μειωμένο κατά 10%.

Η ΟΚΕ μιλάει για σωρεία αδικιών

Ενας ουσιαστικός «ελιγμός» του υπουργείου Οικονομικών θα ήταν ο νέος φόρος ακινήτων να εισπράττεται από τους δήμους, κάτι που ήδη  προανήγγειλε ο Πρωθυπουργός.

Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει και η γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΟΚΕ), η οποία ουσιαστικά επισημαίνει σωρεία αδικιών που περιλαμβάνει το προτεινόμενο φορολογικό νομοσχέδιο.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την ΟΚΕ, η φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας πρέπει να γίνεται με βάση την αξία της. Οι αντικειμενικές αξίες δεν έχουν αναθεωρηθεί από το 2007, με αποτέλεσμα στις περισσότερες περιπτώσεις να μην ανταποκρίνονται στις πραγματικές αγοραίες αξίες, οι οποίες έχουν μειωθεί πάρα πολύ λόγω της κρίσης.

Μέριμνα για ευάλωτες κοινωνικές ομάδες

Επίσης η ΟΚΕ σημειώνει ότι προκειμένου να επιτυγχάνεται αφενός η διεύρυνση της φορολογικής βάσης και αφετέρου η προοδευτικότητα βάσει της πραγματικής φοροδοτικής ικανότητας του κάθε φορολογουμένου, θα πρέπει να προβλέπεται ένας μεγάλος αριθμός φορολογικών συντελεστών με διαφοροποιήσεις. Ειδικότερα, η ΟΚΕ θεωρεί ότι θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για ευάλωτες κοινωνικές ομάδες (μακροχρόνια ανέργους, ΑμεΑ, άτομα που ζουν σε συνθήκες φτώχειας κτλ.), καθώς και απαλλαγή της πρώτης κατοικίας μέχρι κάποιου ποσού αντικειμενικής αξίας. Επίσης η ΟΚΕ θεωρεί ότι θα πρέπει να προβλέπονται μειωμένοι συντελεστές για τα ακίνητα που δεν αποδίδουν κανένα εισόδημα, για τα μη ηλεκτροδοτούμενα, για τα αγροτεμάχια που δεν αξιοποιούνται, καθώς και για τα διατηρητέα και ιστορικά κτίρια.

Η ΟΚΕ θεωρεί ότι θα πρέπει να επιδειχθεί ιδιαίτερη προσοχή στην αντιμετώπιση των καλλιεργούμενων αγροτεμαχίων και των παραγωγικών εγκαταστάσεων που αυτά περιλαμβάνουν, εκείνων τουλάχιστον που ανήκουν σε επαγγελματίες αγρότες, όπως αυτοί ορίζονται στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο (Ν. 3874/2010 για το Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων, όπως αργότερα εξειδικεύθηκε).

Επιπλέον, τα αγροτεμάχια και τα οικόπεδα εντός ζώνης και οικισμού τα οποία καλλιεργούνται από κατά κύριο επάγγελμα αγρότες πρέπει να έχουν την αντιμετώπιση των υπόλοιπων αγροτεμαχίων και όχι των οικοπέδων, για όσο διάστημα καλλιεργούνται.

Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 8 Νοεμβρίου 2013