Το μετέωρο βήμα του κ. Μανιτάκη

Σε τεντωμένο σχοινί έχει εισέλθει η διαδικασία της διαθεσιμότητας-απόλυσης 2.000 δημοσίων υπαλλήλων μετά την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου την οποία κατήρτισε ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Αντώνης Μανιτάκης. Η νέα ρύθμιση δεν χαρακτηρίζεται απλώς αντισυνταγματική, καθώς παραβιάζει ευθέως την αυτονομία και το αυτοδιοίκητο των ΟΤΑ, αλλά δεν διασφαλίζει και την αξιοπιστία της διαδικασίας. 

 

Ο κ. Μανιτάκης μετά την άρνηση ουσιαστικά της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών να του παράσχει τα αναγκαία στοιχεία, προκειμένου να κάμψει τις αντιδράσεις των εργαζομένων, αποφάσισε να αξιοποιήσει το Μητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού που λειτουργεί στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης. 

 

Ωστόσο, όπως αποκαλύπτεται και από την «αλληλογραφία» της κυβέρνησης με την τρόικα, το μητρώο αυτό δεν παρέχει ουσιαστική φερεγγυότητα. Ετσι, δεν αποκλείεται να τεθούν σε διαθεσιμότητα «άσχετοι εργαζόμενοι», οι οποίοι όχι απλώς εξαιρούνται από τις ρυθμίσεις του Μνημονίου ΙΙΙ, αλλά υπηρετούν με διαφορετική σχέση εργασίας στο Δημόσιο. Το διαφαινόμενο μπάχαλο όμως αναμένεται να διευρυνθεί στις αρχές του νέου έτους, όταν η κυβέρνηση θα κληθεί, κατ΄ επιταγή της τρόικας, να επιλέξει ακόμη 25.000 υπαλλήλους που θα απολυθούν ή θα ενταχθούν στο «πρόγραμμα κινητικότητας».



Ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Αντώνης Μανιτάκης με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, προκειμένου να προλάβει ανάλογες αντιδράσεις στο μέλλον, αλλά και να ενισχύσει τη θέση του ως μοναδικού υπόλογου απέναντι στην τρόικα για τις υπηρεσιακές μεταβολές τού προσωπικού σ' ολόκληρο το Δημόσιο, τροποποίησε τον ν. 3845/2010 για τη σύσταση της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών, προσθέτοντας ειδική διάταξη σύμφωνα με την οποία: «Η διαρκής επικαιροποίηση και συμπλήρωση των στοιχείων των υπαλλήλων, οι οποίοι περιλαμβάνονται στο Μητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού, προκειμένου για μεταβολές της υπηρεσιακής τους κατάστασης που επέρχονται αυτοδικαίως από τυπικό νόμο, γίνεται από το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, εφόσον δεν πραγματοποιηθεί από το αρμόδιο όργανο και εντός της προθεσμίας που προβλέπεται από τον νόμο. Για την επέλευση των πάσης φύσεως συνεπειών της ανωτέρω υπηρεσιακής μεταβολής δεν είναι αναγκαία η έκδοση σχετικής πράξης».

 

Με τη ρύθμιση αυτή ο κ. Μανιτάκης δεν στρέφεται μόνο κατά των δημάρχων που αρνήθηκαν κατηγορηματικά να υπογράψουν τις διαπιστωτικές πράξεις για τη διαθεσιμότητα των υπαλλήλων των ΟΤΑ, αλλά επιχειρεί να παρακάμψει και τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου τα οποία εμφανίστηκαν απρόθυμα να συνδράμουν το έργο του. Ετσι αναλαμβάνει ο ίδιος προσωπικά να ολοκληρώνει οποιαδήποτε υπηρεσιακή μεταβολή (μετακινήσεις, μεταθέσεις, μετατάξεις, αποσπάσεις, απολύσεις) που θα διενεργείται μέσω του Μητρώου Ανθρώπινου Δυναμικού.

 

 Το Μητρώο, που αποτελεί ένα ηλεκτρονικό αυτοματοποιημένο σύστημα το οποίο συνδέει τη βάση δεδομένων της απογραφής με την Ενιαία Αρχή Πληρωμών, υπήρξε απαίτηση της τρόικας έτσι ώστε να υπάρχει πλήρης αποτύπωση των πληρωμών των δημοσίων υπαλλήλων, κάτι που δεν είναι δυνατόν με βάση μόνο τα στοιχεία της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών, αφού σε αυτή δεν έχει ενταχθεί το σύνολο του προσωπικού στο Δημόσιο.

 

Η διαδικασία της σύστασης του Μητρώου ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2011. Τα στοιχεία τα οποία περιελήφθησαν σ' αυτό είναι: πρώτον, τα προσωπικά στοιχεία, δηλαδή το όνομα, το επώνυμο, ο αριθμός μητρώου, η οικογενειακή κατάσταση του απογραφόμενου. Δεύτερον, η υπηρεσιακή κατάσταση του εργαζομένου (ο φορέας, ο κλάδος, η ειδικότητα, ο βαθμός, η θέση ευθύνης). Τρίτον, τα τυπικά προσόντα των υπαλλήλων (γλωσσομάθεια, χειρισμός ηλεκτρονικού υπολογιστή, πτυχία).

Η εικόνα όμως δεν είναι και τόσο ειδυλλιακή. Σήμερα τα στοιχεία που συλλέγονται για τους δημοσίους υπαλλήλους δεν αντλούνται από ένα αλλά από δύο επιχειρησιακά συστήματα:

• Την αναλυτική απογραφή όλου του προσωπικού που μισθοδοτείται από τον στενό δημόσιο τομέα με οποιαδήποτε σχέση εργασίας.

• Την περιοδική (μηνιαία, τριμηνιαία και ετήσια) ηλεκτρονική καταχώριση στοιχείων από τις επιμέρους μονάδες διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού των φορέων του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα (περιλαμβάνει μόνο τακτικό προσωπικό).

Η διαδικασία αυτή δημιουργεί σοβαρά προβλήματα. Ποια είναι αυτά;

• Πρώτον, τα στοιχεία που παράγονται από τα δύο συστήματα δεν συμπίπτουν.

• Δεύτερον, τα επιμέρους συστήματα δεν είναι συγχρονισμένα μεταξύ τους.

• Τρίτον, το εύρος των φορέων του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα που καλύπτουν τα δύο απογραφικά συστήματα δεν είναι το ίδιο.

Η κατάσταση αυτή καθιστά το εγχείρημα του κ. Μανιτάκη, αν μη τι άλλο, ένα μετέωρο βήμα.

Τι προβλέπουν δύο ρυθμίσεις που προωθεί ο κ. Ευρ. Στυλιανίδης

Ψήφος για ομογενείς, «πόθεν» για πολιτικούς
Δύο νομοθετικές ρυθμίσεις που θα τεθούν σύντομα σε διαβούλευση με τα πολιτικά κόμματα προτού έλθουν προς ψήφιση στη Βουλή από τον υπουργό Εσωτερικών κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη θα αποτελέσουν το εναρκτήριο λάκτισμα για την αναμόρφωση του πολιτικού συστήματος. Η πρώτη, η οποία μάλιστα θα πρέπει να ψηφιστεί από τα δύο τρίτα της Βουλής για να ισχύσει στις προσεχείς εκλογές, αφορά την ψήφο των ομογενών και η δεύτερη, η οποία αναμένεται να προκαλέσει έντονες τριβές, έχει σχέση με το πολιτικό χρήμα. Οι ρυθμίσεις αυτές, αν και δεν αφορούν τον εκλογικό νόμο, η συζήτηση του οποίου παραπέμπεται σε ύστερο χρόνο, εκτιμάται ότι θα επηρεάσουν σοβαρά τη «συμπεριφορά των πολιτικών κομμάτων».

 

Ο κ. Στυλιανίδης, σύμφωνα με πληροφορίες που έχει στη διάθεσή του «Το Βήμα», έχει καταλήξει στις βασικές παραμέτρους του «μηχανισμού» που θα επιλεγεί για την ψήφο των ομογενών. Η κυβέρνηση φέρεται αποφασισμένη να φέρει τη ρύθμιση αυτή προς ψήφιση στη Βουλή χωρίς να αναμένει την αναθεώρηση του Συντάγματος που θεωρείται ότι θα διευκόλυνε την επίλυση ορισμένων προβλημάτων σχετικών με τη διαδικασία της ψηφοφορίας. «Μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος μπορούμε να ξαναδούμε το θέμα, αλλά η πρωτοβουλία αυτή θα προχωρήσει» είπε προς «Το Βήμα» πολιτικό στέλεχος του υπουργείου.

Ομογενείς στο Επικρατείας

Η συνταγματική πρόβλεψη ότι για να ισχύσει αυτό το μέτρο στις προσεχείς εκλογές θα πρέπει να συμφωνήσουν τα δύο τρία της Βουλής (200 βουλευτές) λειτουργεί ως ένας επιπρόσθετος λόγος για την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών να επιδιώξει την όσο το δυνατόν ευρύτερη συναίνεση των πολιτικών κομμάτων. Ωστόσο δεν πρόκειται να υιοθετήσει την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τη δημιουργία εκλογικών περιφερειών στις οποίες θα εκπροσωπούνται οι ομογενείς, με το σκεπτικό ότι κάτι τέτοιο αντιβαίνει σε βασικές διατάξεις του Συντάγματος.

 

Ως εκ τούτου η πρόταση που κερδίζει έδαφος είναι να στηθούν κάλπες στις χώρες διαμονής των ομογενών και η ψήφος τους να προσμετράται στην επικράτεια. Γι' αυτόν τον λόγο θα ενθαρρυνθούν τα πολιτικά κόμματα να συμπεριλάβουν στα ψηφοδέλτια Επικρατείας και εκπροσώπους της ομογένειας έτσι ώστε αυτή να εκπροσωπείται στη Βουλή.

Μοντέλα ελέγχου

Οι τρεις κυβερνητικοί εταίροι, από την άλλη πλευρά, θα κληθούν να συζητήσουν επί της προτάσεως που έχει επεξεργαστεί ειδική ομάδα του υπουργείου Εσωτερικών για το πολιτικό χρήμα. Η πρόταση αυτή, όπως αναφέρουν πληροφορίες, λαμβάνει υπόψη της τα σχέδια που είχε επεξεργαστεί στο παρελθόν η κυβέρνηση του ΠαΣοΚ, ενώ απομένει να αποφασιστεί αν θα υιοθετηθεί τελικά το αμερικανικό ή το ευρωπαϊκό μοντέλο. 

 

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, θα επιχειρηθεί να κατοχυρωθεί η διαφάνεια με τη δημοσιοποίηση των πηγών χρηματοδότησης των κομμάτων και τη διακίνηση«πόθεν» των σχετικών ποσών μέσω τραπεζικών λογαριασμών. Θα αναμορφωθούν η αρμόδια επιτροπή για τον έλεγχο του «πόθεν έσχες» των πολιτικών προσώπων με έμφαση στον έλεγχο του «πόθεν» και οι εκλογικές δαπάνες των υποψηφίων βουλευτών με ταυτόχρονη θέσπιση κανόνων διαφάνειας.

 

Μεταξύ των άλλων ιδιαίτερη σημασία θα δοθεί στη θέσπιση ενός κώδικα δεοντολογίας των πολιτικών σε μια προσπάθεια να αναστηλωθεί η τρωθείσα αξιοπιστία τους. «Εξαιτίας αυτής της κατάστασης διαπιστώνεται έλλειμμα αποφασιστικότητας από τους πολιτικούς» επισημαίνουν στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών. «Το να μην κάνουν τίποτα είναι χειρότερο από το κόστος που συνεπάγεται οποιαδήποτε απόφασή τους».

 

ΒΗΜΑ