Η αποκατάσταση του βουνού προχωράει με σημαντικά αποτελέσματα
Πεντέμισι χρόνια μετά την πυρκαγιά στην Πάρνηθα, η αποκατάσταση του
βουνού προχωράει με σημαντικά αποτελέσματα, όμως αρκετές περιβαλλοντικές
επιπτώσεις παραμένουν, όπως σε νερά πηγών του βουνού, και
αντιμετωπίζονται χάρη στη συστηματική δουλειά του Φορέα Διαχείρισης
Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας (ΦΔΕΔΠ), του Δασαρχείου και εθελοντών.
Σήμερα ο ΦΔΕΔΠ οργανώνει ημερίδα για τα 10 χρόνια λειτουργίας του φορέα, όπου θα γίνει απολογισμός των δράσεων, συζήτηση για το μέλλον του ελατοδάσους της Πάρνηθας και την κλιματική αλλαγή, τον πληθυσμό των ελαφιών στο βουνό, καθώς και για τα προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.
Η δασολόγος του ΦΔΕΔΠ, Βασιλική Δαλακούρα, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τις αρμοδιότητες, αλλά και τις πρωτοβουλίες του φορέα που έχουν να κάνουν με αντιπλημμυρικά έργα, σήμανση, υδατολογικές αναλύσεις, πυρασφάλεια, μέχρι έρευνες για τη χλωρίδα και την πανίδα του βουνού.
Από τη φωτιά του 2007 άρχισαν τα έργα αποκατάστασης του εθνικού δρυμού, λέει η κ. Δαλακούρα. Ήδη στις αρχές του Οκτώβρη του 2007 είχαν τελειώσει οι πρώτες αντιδιαβρωτικές και αντιπλημμυρικές εργασίες, οι οποίες συντηρούνται και επεκτείνονται όπου χρειάζονται και σήμερα. Από την άνοιξη του 2008 ξεκίνησε η αποκατάσταση της βλάστησης.
Επίσης, κατασκευάστηκε δασικό φυτώριο, που περιλαμβάνει φυτευτικό υλικό για τις αναδασώσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται σύμφωνα με το πρόγραμμα που έχει καταρτισθεί μέχρι τώρα, αναφέρει η κ. Δαλακούρα.
Ο φορέας έχει τοποθετήσει ξύλινους πίνακες σε κάθε είσοδο και δρόμο σε όλο τον ορεινό όγκο που περιλαμβάνουν χάρτες, κατευθύνσεις, τον κανονισμό λειτουργίας του δρυμού, και άλλες πληροφορίες. Επίσης κάθε χρόνο συντηρεί τους δασικούς δρόμους και τις αντιπυρικές ζώνες.
Από το 2008 διενεργούνται μικροβιολογικές αναλύσεις υδάτων των πηγών επειδή, επισημαίνει η κ. Δαλακούρα, λόγω της τέφρας, πέρασαν διάφορες ουσίες στον υδροφόρο ορίζοντα και μεταφέρθηκαν στις πηγές. Σε κάποιες πηγές το νερό θεωρήθηκε ακατάλληλο, σε άλλες οριακό, σε άλλες παραμένει πόσιμο. Ούτως ή άλλως, δυο φορές το χρόνο τα νερά αναλύονται και κοινοποιούνται τα ευρήματα.
Τεχνικά έργα, όπως «εξυγίανση των πηγών» προχώρησαν επίσης μετά την πυρκαγιά, όπου για την αποφυγή μόλυνσης του νερού, ανακατασκευάστηκαν οι πηγές με καινούργιες σωληνώσεις και φρεάτια.
Υδατοδεξαμενές 25 τόνων τοποθετήθηκαν σε καίρια σημεία στην Πάρνηθα, με εύκολη πρόσβαση για τα πυροσβεστικά οχήματα. Επίσης, λειτουργούν και μεγάλες δεξαμενές χωρητικότητας 40 τόνων, σαν λίμνες, όπου μπορούν και ανεφοδιάζονται τα ελικόπτερα.
Κατασκευάστηκαν δώδεκα πυροφυλάκεια σε κορφές του βουνού σε πρωτεύοντα σημεία, τα οποία μένουν ανοιχτά επί 24ώρου, επανδρωμένα με υπαλλήλους και εθελοντές.
Μια από τις αρμοδιότητες του φορέα, είναι η αναφορά στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κατάσταση των προστατευόμενων ειδών, πράγμα που επιτυγχάνεται με μελέτες που γίνονται σε συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ) και τα Πανεπιστήμια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.
Εκτός όμως από τα παραπάνω, ο Φορέας Διαχείρισης έχει πάρει δικές του πρωτοβουλίες, όπως από πέρσι που ξεκίνησε η παρακολούθηση του κόκκινου ελαφιού (καταμέτρηση πληθυσμού, καταλληλότητα βιότοπου, κίνδυνοι κλπ), ενώ φέτος εγκαινιάστηκε πρόγραμμα παρακολούθησης για την ελάτη. «Σκοπεύουμε τα προγράμματα να επεκταθούν σταδιακά και σε νυχτερίδες, πουλιά, αμφίβια, ερπετά και σε κάθε είδος πανίδας και χλωρίδας στην Πάρνηθα», τονίζει η κ. Δαλακούρα.
Η περιβαλλοντική εκπαίδευση με τη συνοδεία ξεναγού είναι ένας ακόμα τομέας που ο φορέας έχει να δείξει εντυπωσιακά αποτελέσματα. «Από το 2008 μέχρι σήμερα έχουν επισκεφθεί το δρυμό τουλάχιστον 16.000 μαθητές, ενώ για φέτος, κάθε μέρα ως τον Ιούνιο είναι κλεισμένη από κάποιο σχολείο», συμπληρώνει η κ. Δαλακούρα.
Το γεγονός ότι οι υπάλληλοι του φορέα δεν είναι μόνιμοι, αποτελεί, σύμφωνα με την κ. Δαλακούρα, το σημαντικότερο πρόβλημα στη λειτουργία του. «Λόγω του θεσμικού πλαισίου, οι υπάλληλοι προσλαμβάνονται με σύμβαση ορισμένου χρόνου, οπότε δεν μπορούν να στελεχωθούν υπηρεσίες που απαιτούν μόνιμο προσωπικό, όπως η τεχνική υπηρεσία. Εμείς κάνουμε τις μελέτες και το δασαρχείο προχωράει σε προκήρυξη για τον εργολάβο που θα αναλάβει του έργο», εξηγεί και συμπληρώνει πως ο φορέας μόνο μικρά έργα μπορεί να υλοποιήσει, όπως η συντήρηση δρόμων.
Ένα άλλο ζήτημα, που θέτει και σε κίνδυνο τη ζωή του βουνού, αποτελούν οι διαφορές στις αρμοδιότητες των φυλάκων του φορέα και του δασαρχείου. Οι φύλακες του φορέα δεν έχουν δικαίωμα, αν αντιληφθούν μια παράβαση να προβούν σε κάτι παραπάνω από μια σύσταση. «Για παράδειγμα, φέτος το χειμώνα που είχαμε αυξημένα κρούσματα υλοτομίας, οι φύλακές μας έπρεπε να κάνουν πρώτα παρατήρηση και να τηλεφωνήσουν στο δασαρχείο, να πάει δασοφύλακας στο σημείο και μετά να κάνει μήνυση», αναφέρει η κ. Δαλακούρα.
Σήμερα ο ΦΔΕΔΠ οργανώνει ημερίδα για τα 10 χρόνια λειτουργίας του φορέα, όπου θα γίνει απολογισμός των δράσεων, συζήτηση για το μέλλον του ελατοδάσους της Πάρνηθας και την κλιματική αλλαγή, τον πληθυσμό των ελαφιών στο βουνό, καθώς και για τα προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.
Η δασολόγος του ΦΔΕΔΠ, Βασιλική Δαλακούρα, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τις αρμοδιότητες, αλλά και τις πρωτοβουλίες του φορέα που έχουν να κάνουν με αντιπλημμυρικά έργα, σήμανση, υδατολογικές αναλύσεις, πυρασφάλεια, μέχρι έρευνες για τη χλωρίδα και την πανίδα του βουνού.
Από τη φωτιά του 2007 άρχισαν τα έργα αποκατάστασης του εθνικού δρυμού, λέει η κ. Δαλακούρα. Ήδη στις αρχές του Οκτώβρη του 2007 είχαν τελειώσει οι πρώτες αντιδιαβρωτικές και αντιπλημμυρικές εργασίες, οι οποίες συντηρούνται και επεκτείνονται όπου χρειάζονται και σήμερα. Από την άνοιξη του 2008 ξεκίνησε η αποκατάσταση της βλάστησης.
Επίσης, κατασκευάστηκε δασικό φυτώριο, που περιλαμβάνει φυτευτικό υλικό για τις αναδασώσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται σύμφωνα με το πρόγραμμα που έχει καταρτισθεί μέχρι τώρα, αναφέρει η κ. Δαλακούρα.
Ο φορέας έχει τοποθετήσει ξύλινους πίνακες σε κάθε είσοδο και δρόμο σε όλο τον ορεινό όγκο που περιλαμβάνουν χάρτες, κατευθύνσεις, τον κανονισμό λειτουργίας του δρυμού, και άλλες πληροφορίες. Επίσης κάθε χρόνο συντηρεί τους δασικούς δρόμους και τις αντιπυρικές ζώνες.
Από το 2008 διενεργούνται μικροβιολογικές αναλύσεις υδάτων των πηγών επειδή, επισημαίνει η κ. Δαλακούρα, λόγω της τέφρας, πέρασαν διάφορες ουσίες στον υδροφόρο ορίζοντα και μεταφέρθηκαν στις πηγές. Σε κάποιες πηγές το νερό θεωρήθηκε ακατάλληλο, σε άλλες οριακό, σε άλλες παραμένει πόσιμο. Ούτως ή άλλως, δυο φορές το χρόνο τα νερά αναλύονται και κοινοποιούνται τα ευρήματα.
Τεχνικά έργα, όπως «εξυγίανση των πηγών» προχώρησαν επίσης μετά την πυρκαγιά, όπου για την αποφυγή μόλυνσης του νερού, ανακατασκευάστηκαν οι πηγές με καινούργιες σωληνώσεις και φρεάτια.
Υδατοδεξαμενές 25 τόνων τοποθετήθηκαν σε καίρια σημεία στην Πάρνηθα, με εύκολη πρόσβαση για τα πυροσβεστικά οχήματα. Επίσης, λειτουργούν και μεγάλες δεξαμενές χωρητικότητας 40 τόνων, σαν λίμνες, όπου μπορούν και ανεφοδιάζονται τα ελικόπτερα.
Κατασκευάστηκαν δώδεκα πυροφυλάκεια σε κορφές του βουνού σε πρωτεύοντα σημεία, τα οποία μένουν ανοιχτά επί 24ώρου, επανδρωμένα με υπαλλήλους και εθελοντές.
Μια από τις αρμοδιότητες του φορέα, είναι η αναφορά στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κατάσταση των προστατευόμενων ειδών, πράγμα που επιτυγχάνεται με μελέτες που γίνονται σε συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ) και τα Πανεπιστήμια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.
Εκτός όμως από τα παραπάνω, ο Φορέας Διαχείρισης έχει πάρει δικές του πρωτοβουλίες, όπως από πέρσι που ξεκίνησε η παρακολούθηση του κόκκινου ελαφιού (καταμέτρηση πληθυσμού, καταλληλότητα βιότοπου, κίνδυνοι κλπ), ενώ φέτος εγκαινιάστηκε πρόγραμμα παρακολούθησης για την ελάτη. «Σκοπεύουμε τα προγράμματα να επεκταθούν σταδιακά και σε νυχτερίδες, πουλιά, αμφίβια, ερπετά και σε κάθε είδος πανίδας και χλωρίδας στην Πάρνηθα», τονίζει η κ. Δαλακούρα.
Η περιβαλλοντική εκπαίδευση με τη συνοδεία ξεναγού είναι ένας ακόμα τομέας που ο φορέας έχει να δείξει εντυπωσιακά αποτελέσματα. «Από το 2008 μέχρι σήμερα έχουν επισκεφθεί το δρυμό τουλάχιστον 16.000 μαθητές, ενώ για φέτος, κάθε μέρα ως τον Ιούνιο είναι κλεισμένη από κάποιο σχολείο», συμπληρώνει η κ. Δαλακούρα.
Το γεγονός ότι οι υπάλληλοι του φορέα δεν είναι μόνιμοι, αποτελεί, σύμφωνα με την κ. Δαλακούρα, το σημαντικότερο πρόβλημα στη λειτουργία του. «Λόγω του θεσμικού πλαισίου, οι υπάλληλοι προσλαμβάνονται με σύμβαση ορισμένου χρόνου, οπότε δεν μπορούν να στελεχωθούν υπηρεσίες που απαιτούν μόνιμο προσωπικό, όπως η τεχνική υπηρεσία. Εμείς κάνουμε τις μελέτες και το δασαρχείο προχωράει σε προκήρυξη για τον εργολάβο που θα αναλάβει του έργο», εξηγεί και συμπληρώνει πως ο φορέας μόνο μικρά έργα μπορεί να υλοποιήσει, όπως η συντήρηση δρόμων.
Ένα άλλο ζήτημα, που θέτει και σε κίνδυνο τη ζωή του βουνού, αποτελούν οι διαφορές στις αρμοδιότητες των φυλάκων του φορέα και του δασαρχείου. Οι φύλακες του φορέα δεν έχουν δικαίωμα, αν αντιληφθούν μια παράβαση να προβούν σε κάτι παραπάνω από μια σύσταση. «Για παράδειγμα, φέτος το χειμώνα που είχαμε αυξημένα κρούσματα υλοτομίας, οι φύλακές μας έπρεπε να κάνουν πρώτα παρατήρηση και να τηλεφωνήσουν στο δασαρχείο, να πάει δασοφύλακας στο σημείο και μετά να κάνει μήνυση», αναφέρει η κ. Δαλακούρα.
