Αρμόδιος ο δήμαρχος και όχι το δημοτικό συμβούλιο για ανάθεση προμήθειας μέχρι 15.000 ευρώ

Αρμόδιο όργανο για την απ’ ευθείας, με διαπραγμάτευση, ανάθεση προμήθειας δήμου, προϋπολογισμού έως 15.000,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) ετησίως, ανά κωδικό είδους, είναι ο Δήμαρχος και όχι το Δημοτικό Συμβούλιο, σύμφωνα με την Πράξη 196/2012 Κλιμακίου προληπτικού ελέγχου του VII Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.  

Αυτό διευκρινίζει με ενημερωτικό σημείωμα η Νομική Υπηρεσία της ΚΕΔΕ, μετά τα προβλήματα που προέκυψαν από την Πράξη υπ’αρ.178/12 και 184/12) του ίδιου Τμήματος, με την οποία είχε κριθεί ότι αρμόδιο για την ανάθεση όλων των προμηθειών των δήμων είναι το Δημοτικό Συμβούλιο και μόνο για λόγους ανωτέρας βίας και έκτακτης ανάγκης αρμόδιο όργανο είναι η Οικονομική Επιτροπή.
Διαβάστε αναλυτικά το ενημερωτικό σημείωμα της Νομικής Υπηρεσίας της ΚΕΔΕ

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΜΕ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ

Με το παρόν σας ενημερώνουμε για την εξέλιξη του θέματος που είχε προκύψει, μετά από αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου,  σχετικά με το αρμόδιο όργανο και την διαδικασία ανάθεσης με διαπραγμάτευση προμηθειών δήμων, προϋπολογισμού έως 15.000,00 ευρώ ετησίως κατά κωδικό αριθμό είδους (πλέον ΦΠΑ).
Ειδικότερα:
Με Πράξεις του VII Τμήματος του Ε.Σ. (υπ’αρ.178/12 και 184/12) είχε κριθεί ότι αρμόδιο για την ανάθεση όλων των προμηθειών των δήμων είναι το Δημοτικό Συμβούλιο και μόνο για λόγους ανωτέρας βίας και έκτακτης ανάγκης (υποπερίπτωση της απ’ ευθείας – με διαπραγμάτευση ανάθεσης) αρμόδιο όργανο είναι η Οικονομική Επιτροπή.
Η ανωτέρω νομολογία είχε παραβλέψει την περίπτωση παρ.2 του άρθρου 23 του ΕΚΠΟΤΑ σε συνδυασμό με το άρθ.22 του Π.Δ. 118/2007, σύμφωνα με την οποία για την κανονική περίπτωση της ανάθεσης με διαπραγμάτευση, αυτή δηλαδή που γίνεται λόγω προϋπολογισμού της προμήθειας, ο οποίος δεν ξεπερνά τις 15.000,00 ευρώ, αρμόδιο όργανο είναι ο Δήμαρχος.
Το θέμα είχε δημιουργήσει προβλήματα και καθυστερήσεις στην λειτουργία των δήμων και για το λόγο αυτό ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, κ. Κώστας Ασκούνης, είχε αποστείλει σχετική επιστολή στον καθ’ ύλη αρμόδιο Υπουργό Εσωτερικών, κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη, για ενημέρωση και για να προβεί στις αναγκαίες ενέργειες προς επίλυση του θέματος.
Στη συνέχεια δημοσιεύθηκε η υπ’ αριθ. 196/2012 Πράξη του ίδιου Τμήματος του Ε.Σ., η οποία κρίνοντας το θέμα της νομιμότητας προμήθειας μεταχειρισμένων ειδών, κατά την ανάλυση της διαδικασίας της συγκεκριμένης προμήθειας  (που αφορούσε μεταχειρισμένη εξέδρα και ήταν προϋπολογισμού 12.754,24 ευρώ) και στο σημείο III αυτής περιγράφει την διαδικασία η οποία ακολουθήθηκε για τη συγκεκριμένη απ’ ευθείας ανάθεση από τον δήμαρχο, την οποία κρίνει νόμιμη.
Συνεπώς επιβεβαιώνεται από τη συγκεκριμένη Πράξη ότι αρμόδιο όργανο για την απ’ ευθείας ανάθεσης (με διαπραγμάτευση) ανάθεση προμήθειας δήμου, προϋπολογισμού έως 15.000,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) ετησίως, ανά κωδικό είδους, αρμόδιο όργανο είναι ο Δήμαρχος και όχι το Δημοτικό Συμβούλιο.
Επισυνάπτεται η σχετική Πράξη 196/2012 Κλιμακίου προληπτικού ελέγχου του VII Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, προς ενημέρωση σας.           

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΟ VII ΤΜΗΜΑ
ΠΡΑΞΗ 196/2012

Αποτελούμενο από τον Πρόεδρο του Κλιμακίου Ευάγγελο Νταή Σύμβουλο και τα μέλη Ιωάννη Καλακίκο, Πάρεδρο και, κωλυομένων των λοιπών Παρέδρων, την Εισηγήτρια Δήμητρα Μαλαγάρη (εισηγήτρια).
Γραμματέας: Μαρία Εξαρχουλάκου, υπάλληλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με βαθμό Γ΄ της κατηγορίας ΤΕ.
Συνήλθε στην αίθουσα διασκέψεων του Καταστήματός του, που βρίσκεται στην Αθήνα, στις 13 Νοεμβρίου 2012, για να αποφανθεί, ύστερα από σχετική διαφωνία που ανέκυψε μεταξύ της αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο ΧΧΧ και του Δήμου ΧΧΧ, αν πρέπει να θεωρηθεί το 426, οικονομικού έτους 2012, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του ως άνω Δήμου.

Αφού μελέτησε τα στοιχεία του φακέλου
και
Έλαβε υπόψη

Την υπ’ αριθμ. 215/18.10.2012 έγγραφη γνώμη του Αντεπιτρόπου της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο Αντωνίου Νικητάκη, σύμφωνα με την οποία το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Σκέφθηκε σύμφωνα με το νόμο

I. Η αναπληρώτρια Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο ΧΧΧ, με την 40/14.8.2012 πράξη της, αρνήθηκε να θεωρήσει το 426, οικονομικού έτους 2012, χρηματικό ένταλμα πληρωμής, του Δήμου ΧΧΧ, ποσού 12.754,24 ευρώ, που εκδόθηκε στο όνομα της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας με την επωνυμία «ΧΧΧ» και αφορούσε στην καταβολή της αμοιβής της για την προμήθεια μεταχειρισμένης εξέδρας για τις ανάγκες υπαίθριων εκδηλώσεων. Ως αιτιολογία για την άρνηση θεώρησης του ανωτέρω εντάλματος, η αναπληρώτρια Επίτροπος προέβαλε ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι, η ως άνω προμήθεια εμπίπτει στη γενική απαγόρευση προμήθειας πάσης φύσεως μεταχειρισμένων ειδών και ως εκ τούτου, διενεργήθηκε κατά παράβαση του άρθρου 5 του Ενιαίου Προγράμματος Προμηθειών (Π1/2235/4.8.2008 Απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης – ΦΕΚ Β΄ 1670). Ο Δήμος ΧΧΧ, με το 48794/8.10.2012 έγγραφο του Αντιδημάρχου Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών επανυπέβαλε για θεώρηση το ως άνω χρηματικό ένταλμα υποστηρίζοντας τη νομιμότητα της εντελλόμενης με αυτό δαπάνης. Η αναπληρώτρια Επίτροπος, όμως, ενέμεινε στην άρνησή της, με συνέπεια να ανακύψει η υπό κρίση διαφωνία, για την άρση της οποίας νόμιμα απευθύνεται, με την από 12.10.2012 έκθεσή της, προς το Κλιμάκιο αυτό, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 21 παρ. 1 του π.δ/τος 774/1980 (ΦΕΚ Α΄, 189), 139 παρ. 1 του π.δ/τος 1225/1981 (ΦΕΚ Α΄, 304) και 77 παρ.2 του ν. 4055/2012 (ΦΕΚ Α΄, 51), σε συνδυασμό με την ΦΓ8./22431/6.10.2004 (ΦΕΚ Β΄, 1620) κανονιστική απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με τις ΦΓ8./52557/6.12.2006 (ΦΕΚ Β΄, 62/25.1.2007) και ΦΓ8./22043/4.4.2012 (ΦΕΚ Β΄, 1213/11.4.2012) όμοιες.
ΙΙ. Στη διάταξη του άρθρου 209 παρ. 1 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (ν. 3463/2006, ΦΕΚ Α΄ 114) ορίζεται ότι: «Οι προμήθειες των δήμων … διενεργούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ενιαίου Κανονισμού Προμηθειών των Ο.Τ.Α. (Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α.), όπως ισχύει, με την επιφύλαξη των ειδικών ρυθμίσεων του π.δ. 370/1995 (ΦΕΚ 199 Α΄), όπως αυτές έχουν τροποποιηθεί από το π.δ. 105/2000 (ΦΕΚ 100 Α΄) και των αντίστοιχων του π.δ. 57/2000 (ΦΕΚ 45 Α΄)», ενώ ο ν. 2286/1995 «Προμήθειες του δημόσιου τομέα και ρυθμίσεις συναφών θεμάτων» (ΦΕΚ Α΄ 19) ορίζει, στο άρθρο 1, ότι: «1. Στις διατάξεις του νόμου αυτού υπάγονται οι κάθε είδους προμήθειες αγαθών που εκτελούνται από: α) … β) τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, …», στο άρθρο 2, ότι: «1. Οι προμήθειες των φορέων που υπάγονται στις διατάξεις του νόμου αυτού, εγκρίνονται με την ένταξή τους στο ενιαίο πρόγραμμα προμηθειών (Ε.Π.Π.) Η ένταξη πραγματοποιείται μετά εξέταση και αξιολόγηση της πρότασης του φορέα και διαμόρφωσής της σε συνάρτηση με τις υπόλοιπες προτάσεις, ώστε να επιτυγχάνεται το καλύτερο αποτέλεσμα για το Δημόσιο (…) 2. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Βιομηχανίας, Ενεργείας και Τεχνολογίας και εμπορίου τίθεται σε εφαρμογή το Ε.Π.Π. και ρυθμίζονται όλα τα θέματα που ανακύπτουν από αυτό. 3. Με όμοιες αποφάσεις, μετά από γνώμη της Ε.Π.Π.Π. μπορεί να: α)… β… γ) εξαιρούνται από την ένταξη στο Ε.Π.Π. φορείς ή προμήθειες …». Κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 3 του άρθρου 2 του ως άνω νόμου εκδόθηκε η Π1/3306/03.11.2010 (ΦΕΚ Β΄ 1789) απόφαση του Υφυπουργού Οικονομίας Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας στο άρθρο μόνο της οποίας ορίζεται, ότι: «1. Εξαιρούμε, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 3 εδάφιο γ΄ του Ν. 2286/95 και την επιφύλαξη της παρ. 9 αυτού, από την ένταξη τους στο Ενιαίο Πρόγραμμα Προμηθειών (Ε.Π.Π.), προμήθειες ειδών των οποίων η προϋπολογισθείσα δαπάνη κατά κωδικό αριθμό είδους (του αρχείου ειδών του προγράμματος), δεν υπερβαίνει ετησίως το ποσό των ΕΥΡΩ 60.000 άνευ Φ.Π.Α. 2. Για τις προμήθειες των ανωτέρω ειδών δεν θα αποστέλλονται απολογιστικά στοιχεία στην Δ/νση Πολιτικής Προμηθειών. 3. Κάθε προγενέστερη σχετική απόφαση καταργείται». Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις περί Εφαρμογής Ενιαίου Προγράμματος Προμηθειών (Π1/806/4.5.2012 Απόφαση του αναπληρωτή Υπουργού Ανάπτυξης Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας- ΦΕΚ Β΄ 1609), το οποίο ισχύει στην προκειμένη περίπτωση, και ειδικότερα αυτές του άρθρου Β5 ορίζεται, ότι: «5. Οι προμήθειες των ειδών των φορέων, η προϋπολογισθείσα δαπάνη των οποίων κατά κωδικό αριθμό είδους (του αρχείου ειδών του προγράμματος) δεν υπερβαίνει ετησίως το ποσό των 60.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., οι οποίες εξαιρέθηκαν από την ένταξη τους στο Ε.Π.Π. με την αριθμ. Π1/3306/03.11.2010 (ΦΕΚ Β΄ 1789) απόφαση του Υφυπουργού Οικονομίας Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, θα διενεργούνται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 79 έως 85 του Ν.2362/1995 (Α΄ 247), όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 3871/2010 (ΦΕΚ Α΄ 141), συμπληρωματικώς δε και με τις διατάξεις του Π.Δ. 118/07. (…)». Από τις ανωτέρω διατάξεις προκύπτει ότι οι προμήθειες των φορέων του άρθρου 1 παρ. 1 του ως άνω νόμου (2286/1995), μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και οι Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, εγκρίνονται με την ένταξή τους στο Ενιαίο Πρόγραμμα Προμηθειών (Ε.Π.Π.). Η εν λόγω ένταξη, η οποία αποβλέπει στην ύπαρξη κεντρικού προγραμματισμού, διαφάνειας και αντικειμενικότητας, καθώς και στην επίτευξη του καλύτερου αποτελέσματος για το Δημόσιο, μέσω της εξέτασης και αξιολόγησης των προτάσεων που υποβάλλονται από τους υπόχρεους φορείς και της διαμόρφωσής τους σε συνάρτηση με τις υπόλοιπες προτάσεις, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την έναρξη της διαδικασίας επιλογής ανάδοχου προμηθευτή, η οποία ολοκληρώνεται με τη σύναψη της οικείας σύμβασης προμήθειας. Επομένως, τυχόν παράλειψη ένταξης στο Ε.Π.Π. προμήθειας μη εξαιρούμενης, κατά τις διατάξεις των άρθρων 1 παρ. 3 εδ. β΄, 5 ΙΙ και 2 παρ.3 εδ. γ΄ του ν. 2286/1995, από την υποχρέωση αυτή, καθιστά πλημμελή την οικεία διαδικασία ανάδειξης προμηθευτή (βλ. αποφ. VI Τμ. 117/2012, 2235/2011, 3135/2010, 1949/2009, 1465/2009, πράξ. VII Τμ. 232/2009). Περαιτέρω, συνάγεται ότι όταν πρόκειται για προμήθεια η προϋπολογισθείσα δαπάνη της οποίας δεν υπερβαίνει ετησίως κατά κωδικό αριθμό είδους το ποσό των 60.000,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α., δεν απαιτείται η ένταξή της στο Ε.Π.Π., ενώ από καμία διάταξη του ισχύοντος Ε.Π.Π. δεν προβλέπεται απαγόρευση στους ο.τ.α. να προμηθεύονται μεταχειρισμένα είδη.
IΙΙ. Στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την 625/27.4.2012 απόφαση του Δημάρχου ΧΧΧ εγκρίθηκε η από 26.4.2012 τεχνική έκθεση της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου και αποφασίστηκε η απευθείας ανάθεση της προμήθειας μεταχειρισμένης εξέδρας για υπαίθριες εκδηλώσεις του Δήμου, ενδεικτικού προϋπολογισμού 14.242,00 ευρώ, η οποία θα βαρύνει τον Κ.Α. 70-7135.000 με τίτλο «λοιπός εξοπλισμός» συνολικής πίστωσης 30.000,00 ευρώ (βλ. σχετ. 597/27.4.2012 έκθεση ανάληψης δαπάνης και την 231/27.4.2012 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής για την ψήφιση της σχετικής πίστωσης). Ακολούθως, με την 752/22.5.2012 απόφαση του Δημάρχου ανατέθηκε απευθείας στην εταιρεία «ΧΧΧ» η ως άνω προμήθεια και σε εκτέλεση αυτής υπογράφηκε η 22419/24.5.2012 σύμβαση μεταξύ του Δήμου ΧΧΧ και του ως άνω αναδόχου, ποσού 12.754,24 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. Για τηνκαταβολή δε της αμοιβής του προμηθευτή και κατόπιν παραλαβής της εξέδρας από την αρμόδια προς τούτο επιτροπή (βλ σχετ. το 31.5.2012 πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής προμήθειας και την 477/25.7.2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου), εκδόθηκε το 426, οικονομικού έτους 2012, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου ΧΧΧ, ποσού 12.754,24 ευρώ, βάσει και του 4896/31.5.2012 δελτίου αποστολής- τιμολογίου πώλησης. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη. Τούτο δε διότι, η εν λόγω προμήθεια, η οποία δεν υπερβαίνει το όριο των 60.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., έχει ρητώς εξαιρεθεί από την ένταξή της στο Ε.Π.Π. και ως εκ τούτου δεν υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής του, η δε νομιμότητα των διαδικασιών ανάθεσής της, θα κριθεί σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις. Σε κάθε δε περίπτωση, από καμία διάταξη του ισχύοντος Ενιαίου Προγράμματος Προμηθειών για το έτος 2012, δεν απαγορεύεται η προμήθεια μεταχειρισμένων ειδών, όπως αβασίμως προβάλλει η Επίτροπος. Και ναι μεν στο Ε.Π.Π. έτους 2008 προβλεπόταν κατ’ αρχήν σχετική απαγόρευση, από το γεγονός όμως ότι η συγκεκριμένη διάταξη απαλείφθηκε στη μεταγενεστέρως εκδοθείσα υπουργική απόφαση που αφορά τις προμήθειες του έτους 2012, συνάγεται ότι πλέον οι ο.τ.α. δύνανται να προμηθεύονται μεταχειρισμένα είδη, χωρίς κανένα περιορισμό. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Για τους λόγους αυτούς

Αποφαίνεται ότι το 426, οικονομικού έτους 2012, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου ΧΧΧ, ποσού δώδεκα χιλιάδων επτακοσίων πενήντα τεσσάρων ευρώ και είκοσι τεσσάρων λεπτών (12.754,24 €), πρέπει να θεωρηθεί