Είναι η ελληνική σημαία διαφημιστικό σύμβολο;

Τις τελευταίες ημέρες, δημοσιεύτηκε στον έντυπο τύπο ένα άρθρο σχετικά με την ύψωση της ελληνικής σημαίας σε αρχαιολογικούς χώρους και κατά πόσο αυτή επιτρέπεται ή όχι. Μάλιστα, το βάρος πέφτει στην UNESCO, φορέα προστασίας και διαχείρισης της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. 

Η Unesco είναι αυτοδιαχειριζόμενη. Οι πόροι της προκύπτουν από δωρεές, από υποχρεωτικές εισφορές των κρατών-μελών του οργανισμού, καθώς και από κάποια έσοδα διαχείρισης. Η Ελλάδα συνεισφέρει το ποσό των 22.000 δολαρίων το χρόνο. Εντύπωση προκαλεί η διακοπή της χρηματοδότησης από πλευράς Η.Π.Α. προς τον οργανισμό το 2011, γιατί επέλεξε (η Unesco) να συμπεριλάβει στις χώρες-μέλη την Παλαιστίνη. 

Μάλιστα η συνδρομή της Αμερικής αποτελούσε περίπου το 22% του προϋπολογισμού του οργανισμού, κάτι που τον οδήγησε σε αναστολή νέων προγραμμάτων για το 2011. Το παραπάνω περιστατικό εγείρει απορίες σχετικά με την δυνατότητα του οργανισμού να διασφαλίσει τα προβλεπόμενα από το καταστατικό του (όπως προστασία των μνημείων σε καιρό πολέμου), από τη στιγμή που τα κράτη αποφασίζουν ανά πάσα στιγμή και εξυπηρετώντας τα δικά τους συμφέροντα, να διακόπτουν τη χρηματοδότηση. Ακόμα και η γερμανική κυβέρνηση είχε συζητήσει τη διακοπή της χρηματοδότησης, αλλά το αναίρεσε τελικά.

Το εντυπωσιακό όσον αφορά την Ελλάδα είναι ότι ολόκληροι δήμοι έχουν καταθέσει αίτηση για να ενταχθούν σε πρόγραμμα προστασίας της Unesco, όπως η Λέσβος και η Σαμοθράκη.

Μάλιστα ο Δήμος Λέσβου πέτυχε να εντάξει όλο το νησί στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων που προστατεύονται από την Unesco. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο οργανισμός, εκτός από την οικονομική βοήθεια, συμμετέχει ενεργά στη διαχείριση των μνημείων της εκάστοτε χώρας. Μεταξύ των μνημείων συγκαταλέγονται το Άγιον Όρος, η Βεργίνα, οι Δελφοί, ο Μυστράς, η Ρόδος και άλλα, όπως και η Ακρόπολη φυσικά περί ης και ο λόγος. Σε κανέναν από αυτούς τους χώρους δεν απαγορεύεται η ύψωση της ελληνικής σημαίας από την Unesco. Άλλωστε στα δεξιά του ιερού βράχου της Ακρόπολης κυματίζει χρόνια τώρα η γαλανόλευκη. Το πρόβλημα προέκυψε όταν ο επισκέπτης θέλησε να φωτογραφηθεί με τη σημαία. Και η σύγχυση προκύπτει όταν ξεκινάμε να θεωρούμε την ελληνική σημαία σαν ένα σύμβολο όπως όλα τα άλλα που έχουν να κάνουν με την υπαίθρια διαφήμιση.

Η υπό εξέταση νομοθεσία ξεκινάει το 1981 [1], τη χρονιά που η Ελλάδα έγινε και μέλος της Unesco. Οι τότε νομοθέτες, όταν όριζαν το νόμο περί υπαίθριας διαφήμισης, δε νομίζω να είχαν κατά νου ότι κάποτε, μετά από 30 χρόνια, θα έφτανε ο Έλληνας πολίτης ή ο Έλληνας πολιτικός να θεωρεί την ελληνική σημαία σαν διαφημιστικό σύμβολο. 20 χρόνια μετά, το 2001 [2], έρχεται νόμος συμπληρωματικός του αρχικού, χωρίς πάλι να γίνεται κάποια συγκεκριμένη αναφορά σε σημαίες ή σύμβολα. Επομένως, το πρόβλημα εμφανίζεται, όπως αναφέραμε παραπάνω, όταν στη συνείδηση κάποιων ανθρώπων η σημαία της χώρας μας αντί για σύμβολο του έθνους, αντί για σύμβολο ελευθερίας, αυτοθυσίας και ιστορίας, μετατρέπεται σε σύμβολο προβολής και διαφήμισης και μάλιστα εντός της ίδιας μας της χώρας. Όπως και ο ελληνικός πολιτισμός, έτσι και η ελληνική σημαία φαίνεται να σκανδαλίζει όχι μόνο ξένους, αλλά και Έλληνες. Ο κυματισμός της στην ίδια μας ‎τη χώρα όχι μόνο δεν θεωρείται πλέον αυτονόητος, αλλά και ενοχλεί κάποιους ‎συμπολίτες μας!

Η σημαία μας, λοιπόν, διαφημιστικό σύμβολο! Ή, στην καλύτερη περίπτωση, ένα διακοσμητικό στοιχείο που στολίζει καταχρηστικώς μνημεία και κτίρια, και κυρίως το ξεθάβουμε μόνο κατά τις εθνικές επετείους –όταν για λίγες ώρες ξυπνάει και το πατριωτικό μας συναίσθημα.  Δυστυχώς, κοντεύουμε να ξεχάσουμε ποια είναι η θέση της σημαίας μας. Αφού ξεθώριασε στις δικές μας συνειδήσεις, κατήντησε σήμερα να ευτελίζεται κατ᾿ αυτόν τον τρόπο, όπως και τόσα ακόμη σύμβολα, πρόσωπα και αξίες.

Το σύμβολο της απελευθέρωσης της χώρας μας, στο οποίο ορκίζονταν κάποτε οι Έλληνες μαχητές, που εμπνεύστηκε από την ομορφιά και την ιστορία της πατρίδας μας, πρέπει να υψωθεί και πάλι, έστω και από αντίδραση, πρώτα-πρώτα στις ψυχές μας. Μόνο έτσι θα ξαναπάρουμε τη χώρα μας πίσω και θα τη γλιτώσουμε από τα δόντια των κατακτητών. Άλλωστε, σαν Έλληνες, οφείλουμε να ενωθούμε κάτω από τη γαλανόλευκη και όχι κάτω από πράσινες, κόκκινες και μπλε σημαίες. Αυτές μέχρι σήμερα μας οδήγησαν μόνο σε αδιέξοδα.

[1] : ΦΕΚ 2001 http://www.illegalsigns.gov.gr/wp-content/uploads/2010/04/294620010100224.pdf
[2] : ΦΕΚ 1981 Στην αναζήτηση http://www.et.gr/index.php?option=com_wrapper&view=wrapper&Itemid=104&lang=el   βάζουμε χρονολογία 1981, τεύχος Α και αριθμό από 96 εώς 96
 koinonikianatoli