Οι προβλέψεις της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου για την πλήρη επιτροπεία των δήμων

Υπό πλήρη και συνεχή επιτροπεία από το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας του υπουργείου Εσωτερικών τίθενται οι δήμοι της χώρας ενώ οι προϋπολογισμοί τους θα ελέγχονται σε μηνιαία βάση. Σε περίπτωση δε απόκλισης των δημοσιονομικών στόχων του προϋπολογισμού τους θα υπάγονται υποχρεωτικά στο καθεστώς του Προγράμματος Εξυγίανσης, οι επιχορηγήσεις τους από τον προϋπολογισμό θα περιοριστούν μόνο για την κάλυψη  υποχρεώσεων μισθοδοσίας και απολύτως ανελαστικές υποχρεώσεις. 

Για να μπορέσουν να λειτουργήσουν οι δημοτικές υπηρεσίες θα πρέπει να αναζητήσουν ίδια έσοδα (οικονομική αυτοτέλεια κατά τον υπουργό Εσωτερικών)  μέσω της αύξησης τελών και φόρων, να προχωρήσουν σε υποχρεωτικές μετατάξεις του προσωπικού τους και σε πλήρη αναστολή προσλήψεων, ενώ απαγορεύεται ρητά η λήψη δανείων.  


Αυτά προβλέπεται στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που εκδόθηκε τα μεσάνυχτα της Κυριακής, 18 Νοεμβρίου, μετά από μαραθώνια σύσκεψη του Πρωθυπουργού, του υπουργού Οικονομικών και συναρμόδιων υπουργών, προκειμένου να κλείσει η Κυβέρνηση, ενόψει του Eurogroup της Τρίτης 20 Νοεμβρίου, όλες τις προαπαιτούμενες δράσεις (prior action) που έθετε ως προϋπόθεση η τρόικα για την εκταμίευση της δόσης. 

Με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου καταργούνται διατάξεις για την επιτροπεία των δήμων που ψηφίστηκαν πριν από λίγες μόλις ημέρες (Ν. 4093/12) και εισάγονται νέες σκληρότερες ρυθμίσεις.  

Με δυο λόγια δηλαδή με την αυτόματη προσαρμογή των προϋπολογισμών των δήμων, ανοίγει ο δρόμος για νέες και συνεχείς περικοπές δαπανών των δήμων, νέα μέτρα και απόλυση προσωπικού, ενώ οι πολίτες καλούνται να πληρώνουν τις αστοχίες της κυβερνητικής πολιτικής και μέσω της παροχής δημοτικών υπηρεσιών.  

Επί της ουσίας όμως οι δήμοι της χώρας, όπως είχε υπογραμμίσει σχετικά η ΚΕΔΕ λίγο πριν τη ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου,  «τίθενται σε πλήρη εποπτεία, οδηγούν σε κατάφωρη παραβίαση του Συντάγματος, της λαϊκής κυριαρχίας αλλά και της αυτονομίας και του αυτοδιοίκητου του θεσμού της Αυτοδιοίκησης», για αυτό άλλωστε έχει ανακοινώσει ότι θα ασκήσει προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

Ειδικότερα στο άρθρο 3 της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου προβλέπονται τα εξής:
Συστήνεται στο υπουργείο Εσωτερικών Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ με σκοπό τη συνεχή παρακολούθηση σε μηνιαία βάση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων που εντάσσονται στο Μητρώο των Φορέων Γενικής Κυβέρνησης. 

Στόχος του Παρατηρητηρίου είναι η επίτευξη ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και απολογισμών των δήμων και «η ενίσχυση της οικονομικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ».

Το Παρατηρητήριο αποτελείται από έναν σύμβουλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως πρόεδρο, το γενικό Διευθυντή Οικονομικών Υπηρεσιών του υπουργείου Εσωτερικών, τον αρμόδιο διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του υπουργείου Εσωτερικών, έναν εκπρόσωπο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας ή έναν εκπρόσωπο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, έναν εμπειρογνώμονα εγνωσμένου κύρους, έναν εκπρόσωπο του Υπουργείου Οικονομικών και το γενικό Διευθυντή Θησαυροφυλακίου του Προϋπολογισμού του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, «η σύμφωνη γνώμη του οποίου απαιτείται για την έκδοση απόφασης από το Παρατηρητήριο». Δηλαδή ο εκπρόσωπος του ΓΛΚ έχει δικαίωμα βέτο στις αποφάσεις. 

Το Παρατηρητήριο, σύμφωνα με την ΠΝΠ, είναι αρμόδιο για τον έλεγχο της ορθής εκτέλεσης του προϋπολογισμού και της εν γένει πορείας των οικονομικών και της επιχειρησιακής δράσης των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων, όπως αποτυπώνονται στο «Ολοκληρωμένο Πλαίσιο Δράσης» (ΟΠΔ). Το ΟΠΔ συνοψίζει το πενταετές επιχειρησιακό πρόγραμμα δράσης, το ετήσιο πρόγραμμα δράσης και τον ετήσιο προϋπολογισμό του ΟΤΑ και των νομικών του προσώπων και εγκρίνεται από την αρμόδια για την εποπτεία του αρχή. 

Το Παρατηρητήριο αξιολογεί τις προβλέψεις εσόδων που παρουσιάζουν οι ΟΤΑ και διατυπώνει προτάσεις περί τροποποίησής τους, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο. 

Σε περίπτωση που διαπιστώσει απόκλιση από τους τριμηνιαίους δημοσιονομικούς στόχους άνω του 10%, το Παρατηρητήριο ενημερώνει εντός μηνός από τη λήξη του τριμήνου, τον ΟΤΑ και την αρμόδια για την εποπτεία του Αρχή, παρέχοντας οδηγίες και εισηγούμενο μεθόδους για τη διόρθωση της απόκλισης. Ο ΟΤΑ υποχρεούται άμεσα να λάβει υπόψη του τις επισημάνσεις του Παρατηρητηρίου, καθώς και όλα τα προσήκοντα μέτρα, ενημερώνοντας σχετικά το Παρατηρητήριο. 

Εφόσον η εκτέλεση του προϋπολογισμού του ΟΤΑ εξακολουθεί να παρουσιάζει για δύο συνεχόμενα τρίμηνα απόκλιση από τους στόχους, με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, ο ΟΤΑ υπάγεται υποχρεωτικά σε Πρόγραμμα Εξυγίανσης. Ο τρόπος υλοποίησης του Προγράμματος καθορίζεται από το Παρατηρητήριο, και ο δήμος είναι υποχρεωμένος να εφαρμόσει τις κάτωθι παρεμβάσεις: 

α) άμεση εφαρμογή των αναγκαίων μέτρων που προβλέπονται από τη νομοθεσία προς διασφάλιση της είσπραξης των απαιτήσεων του ΟΤΑ και της αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής,
β) αναστολή προσλήψεων,
γ) επιβολή υποχρεωτικών μετατάξεων προσωπικού,
δ) πρόσβαση στο Λογαριασμό Εξυγίανσης και Αλληλεγγύης της Αυτοδιοίκησης του άρθρου 263 του Νόμου 3852/2010, οι πόροι του οποίου διατίθενται αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση του προγράμματος εξυγίανσης,
ε) αύξηση των ιδίων εσόδων από φόρους, τέλη, δικαιώματα και εισφορές,
στ) αύξηση του ανώτατου συντελεστή επιβολής του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας για τα ακίνητα που βρίσκονται στην εδαφική περιφέρεια του δήμου σε ποσοστό μέχρι και 3‰ και επιβολή του τέλους υποχρεωτικά από το δήμο σύμφωνα με το ποσοστό αυτό μέχρι την οικονομική εξυγίανσή του. Ομοίως, αύξηση του συντελεστή επιβολής του τέλους επί των ακαθαρίστων εσόδων και παρεπιδημούντων από 0,5% μέχρι και 2%. 

ζ) περιορισμό των δαπανών μόνο σε υποχρεώσεις μισθοδοσίας και λοιπές απολύτως ανελαστικές δαπάνες.
Για την εφαρμογή των  παραπάνω μέτρων θα εκδοθεί κοινή υπουργική απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εσωτερικών.

Διαβάστε εδώ την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου